| 
Zajednica opština, u okviru programskih aktivnosti na pružanju pomoći opštinama u vršenju sopstvenih poslova, priprema modele opštinskih akata kojima se opštinama daju smjernice i pruža pomoć u izradi svojih propisa.
U tom smislu, Odbor za finansiranje lokalne samouprave Zajednice opština, na sjednici održanoj 29. maja 2019. godine u Podgorici, utvrdio je Model Odluke o lokalnim administrativnim taksama i Model Odluke o lokalnim komunalnim taksama. U radu Odbora učestvovali su članovi Radne grupe koja je pripremila modele odluka, kao i predstavnici Ministarstva finansija koji su bili uključeni u rad Radne grupe.
Zakonom o lokalnim komunalnim taksama („Sl.list CG“, broj 18/19) propisano je da se lokalne komunalne takse uređuju, uvode i utvrđuju propisom nadležnog organa opštine, uz saglasnost Vlade Crne Gore. Takođe, Zakonom o administrativnim taksama („Sl.list CG“, broj 18/19) propisano je da tarifu za administrativne takse iz nadležnosti opštine, utvrđuje nadležni organ opštine, uz saglasnost Vlade Crne Gore. Zakonom su opštine obavezane da svoje propise usaglase sa zakonom do 31. jula 2019. godine.
Imajući u vidu zakonske obaveze opština da donesu nove odluke kojim će se lokalne komunalne takse i lokalne administrativne takse urediti u skladu sa novim Zakonom, na nivou Zajednice opština, formirana je posebna Radna grupa sastavljena od predstavnika opština, a u čiji rad su bili uključeni i predstavnici Ministarstva finansija. Zadatak Radne grupe je bio da, u skladu sa važećim zakonskim rješenjima, pripremi Model Odluke o lokalnim komunalnim taksama i Model Odluke o lokalnim administrativnim taksama, te da iste dostavi Odboru za finansiranje lokalne samouprave na razmatranje i utvrđivanje.
Razmatrajući pripremljene modele odluka, Odbor je kontatatovao da su modeli odluka u potpunosti usklađeni sa Zakonom o lokalnim komunalnim taksama i Zakonom o administrativnim taksama, kao i drugim materijalnim propisima kojima se uređuju pitanja sadržana u modelima odluka. Modelima odluka se daje pregled osnova za utvrđivanje pojedinih vrsta taksi, a istovremeno se, u granicama utvrđenim zakonom, predlažu visine istih. Prilikom utvrđivanja visine pojedinih taksi u modelima odluka, u skladu sa zakonom i preporukama nadležnih institucija, vodilo se računa da se unaprijedi poslovni ambijent na lokalnom nivou, a da se istovremeno obezbijedi održivost lokalnih javnih finansija, budući da su, donošenjem ova dva zakona, prihodi opština po ovom osnovu značajno umanjeni.
Članovi Odbora su se saglasili da ne postoji zakonom propisan osnov za utvrđivanje visine pojedinih administrativnih taksi na lokalnom nivou u iznosu manjem od onog koji je za iste spise ili radnje pred državnim organima utvrđen Zakonom o administrativnim taksama. U tom smislu, Odbor je izrazio očekivanje da će Ministarstvo finansija, odnosno Vlada Crne Gore, prilikom davanja saglasnosti na predloge opštinskih odluka o lokalnim administrativnim taksama, poštovati autonomno pravo opština da visinu taksi utvrđuju u okvirima propisanim zakonom.
Kada je u pitanju Model Odluke o lokalnim komunalnim taksama, članovi Odbora su se saglasili da će primjena novog Zakona o lokalnim komunalnim taksama proizvesti značajan negativan efekat po budžete opština. Ovo sa razloga što su od važećih 11 osnova za ubiranje ove takse po dosadašnjem Zakonu, novim Zakonom utvrđena samo tri taksena osnova, uz istovremeno utvrđivanje značajno manjih iznosa u odnosu na iznose koji su utvrđeni u važećim opštinskim odlukama, shodno ranijim propisima.
Odbor ima puno razumijevanje za potrebu rada na unapređenju poslovnog ambijenta na lokalnom nivou, u kom pravcu su pojedine opštine u proteklom periodu značajno smanjile iznose pojedinih taksa. Međutim, po ocjeni Odobra, primjena novih zakonskih rješenja će izazvati mnogo problema u praksi, kako u odnosu na smanjenje prihoda opština po osnovu lokalnih komunalnih taksi, tako i po osnovu stvaranja ambijenta za nekontrolisano prekopavanje ulica, postavljanje raznih reklama, instalacija i opreme na javnim površinama – jednom riječju, haosa u prostoru na koji opštine neće moći adekvatno da reaguju.
Predstavnice Ministarstva finansija su saopštile da će, prilikom davanja mišljenja na predloge opštinskih odluka, Ministarstvu finansija od posebnog značaja biti procjena uticaja propisa (RIA analiza), pa su, u tom smislu, poseban akcenat stavile na ovu komponentu pripreme propisa.
Nakon diskusije, Odbor za finansiranje lokalne samouprave je utvrdio Model Odluke o lokalnim administrativnim taksama i Model Odluke o lokalnim komunalnim taksama, koji će biti dostavljeni svim opštinama na korišćenje. Modeli odluka opštinama treba da posluže kao pomoć i smjernica u pripremi opštinskih odluka i njihovom usaglašavanju sa novim zakonskim rješenima.
