U raspravi o predloženim budžetskim pozicijama za zaštitu ljudskih prava, na jučerašnoj, trećoj sjednici Odbora za ljudska prava i slobode Skupštine Crne Gore, razmatrano je i pitanje saradnje komisije za usmjeravanje djece sa posebnim obrazovnim potrebama i nadležnih ustanova i organa. Sekretarka Odbora za društvene djelatnosti Zajednice opština, Ivana Nedović, ukazala je da, prema inforamcijama iz Glavnog grada, Komisija ima dobru komunikaciju sa nadležnim institucijama, već je problem u primjeni Pravilnika o načinu, uslovima i postupku za usmjeravanje djece sa posebnim obrazovnim potrebama.

„Stoga smatramo da je potrebno inicirati izmjenu Pravilnika o načinu, uslovima i postupku za usmjeravanje djece sa posebnim obrazovnim potrebama, posebno u pogledu broja asistenata, tj. da se sadašnja ograničena podrška proširi na svu djecu, u skladu sa njegovim obrazovnim potrebama“, istakla je Nedović.

Takođe, potrebno je opredijeliti jedno mjesto za roditelje djece sa smetnjama u razvoju (npr. centar za socijalni rad), gdje će dobiti sve informacije o pravima iz oblasti socijalne i dječje zaštite, čije ostvarivanje ne smije biti uslovljeno posjedovanjem Rješenja Komisije o usmjeravanju u obrazovni program.

Zbog deficita kadrova u Crnoj Gori, Zajednica opština predlaže da se otvori katedra za defektologiju i da se obezbijede stipendije za deficitarna zanimanja kao što su defektolog i logoped.

Na sjednici je razmatran i zaključak Odbora vezano za pitanje finansiranje dnevnih centara za djecu sa smetnjama u razvoju i osobe sa invaliditetom u Crnoj Gori u kojem se između ostalog navodi  da „Skupština Crne Gore poziva Ministarstvo rada i socijalnog staranja da, u partnerstvu sa Ministarstvom finansija, Ministarstvom zdravlja, Ministarstvom prosvjete i Zajednicom opština, uz podršku Predstavništva UNICEF-a u Crnoj Gori:

• utvrdi preciznu cijenu koštanja usluge po djetetu na lokalnom nivou,
• sačini jasne preporuke za finansiranje,
• utvrdi podjelu nadležnosti između nacionalnog i lokalnog nivoa u finansiranju ove usluge,

 jer je država odgovorna da napravi koncept finansiranja dnevnih centara za djecu sa smetnjama u razvoju i mora postojati kontinuitet u pružanju usluga kako bi se nivo ljudskih prava lica sa invaliditetom i djece sa teškoćama u razvoju unaprijedio“.

Sekretarka Odbora, Ivana Nedović, je komentarišući Zaključak, istakla da su opštine u prethodne tri godine  za troškove dnevnih centara izdvojile oko 6 miliona eura, a da se, prema dobijenim podacima iz opština, najviše sredstava izdvaja za zarade stručnog kadra, koje su prethodne tri godine iznosile oko polovinu ukupnih troškova.

„Takođe, opštine su uložile milionska sredstva za izgradnju dnevnih centara i kroz ustupljeno zemljište i oslobađanje naknade za komunalno opremanje građevinskog  zemljišta, pa nije fer da se vrši dodatni pritisak na opštinske budžete da, i pored ovoliko ulaganja u usluge koje nijesu u njihovoj izvornoj nadležnosti, većinski finansiraju torškove u dnevnim centrima“.

Opštine su predložile da njihov procenat učešća u ukupnim troškovima Dnevnog centra treba da iznosi oko 30%.

Zajednica opština je uputila apel Ministarstvu zdravlja da preuzme troškove zdravstvenih usluga u dnevnim centrima i zarada zrdavstvenog kadra. „Smatramo i da participacija Ministarstva rada i socijalnog staranja treba da se poveća u procentu do kojeg će se doći u konsultacijama sa resornim ministrastvima zdravlja, finansija i opštinama, s tim da učešće opština bude oko 30%. Zajednica opština je spremna da posreduje u tim razgovorima, kako bi se što prije došlo do održivog rješenja. Ovo je svakako pitanje o kojem se mora donijeti konačna odluka na nivou resornih ministara i Vlade Crne Gore i time konačno utvrditi održivi model finansiranja dnevnih centara, a nakon precizno utvrđene cijene koštanja usluge i svih ostalih troškova“, zaključila je Nedović.