U cilju iznalaženja rješenja problema urednog izmirivanja zaostalih obaveza po Ugovoru o reprogramu poreskog duga i tekućih poreskih obaveza, Zajednica opština je, u saradnji sa Poreskom upravom, 10.10.2018. godine u Podgorici organizovala sastanak sa predstavnicima jednog broja opština i javnih preduzeća koje kasne u izmirivanju poreskih obaveza. Sastanku su, pored predstavnika opština, prisustvovali i direktor Poreske uprave Miomir M. Mugoša, direktorica Direktorata za lokalnu samoupravu u Ministarstvu javne uprave Jadranka Vukčević i predsjednik Odbora za finansiranje lokalne samouprave Zajednice opština Miomir Jakšić.

Generalni sekretar Refik Bojadžić je, u uvodnom obraćanju, istakao da se organizaciji ovog sastanka pristupilo shodno zaključku sa sastanka koji je 03.10.2018. godine održan u Poreskoj upravi, na kojem su predstavnicima Zajednice opština prezentirani podaci o stanju duga jednog broja opština i javnih preduzeća čiji poreski dug pokazuje tendenciju rasta, kao i mjere koje se planiraju preduzeti na njegovoj naplati. Generalni sekretar je istakao da je rast poreskog duga posljedica nelikvidnosti opština zbog nemogućnosti obezbjeđenja dovoljno prihoda za redovno funkcionisanje, što je problem koji se mora na sistemski način rješavati. U tom smislu, upoznao je učesnike sastanka o mjerama koje su u prethodnom periodu preduzimane na planu sanacije opštinskih finansija (reprogram poreskog duga i refinansiranje neizmirenih obaveza), ali i o mjerama koje nijesu blagovremeno i na sveobuhvatan način realizovane, a koje su neophodne ukoliko se želi obezbijediti stabilno i održivo finansiranje lokalnih samouprava i izvršavanje zakonom utvrđenih obaveza. Naglasio je potrebu adekvatnog unapređenja i pune implementacije zakonskog okvira kojim se uređuje finansiranje lokalnih samouprava (Zakon o finansiranju lokalne samouprave, Zakon o komunalnim djelatnostima, Zakon o planiranju prostora i izgradnji objekata, i dr.), ali i da svoj doprinos rješavanju ovog gorućeg problema moraju dati i opštine kroz smanjenje javne potrošnje na lokalnom nivou, racionalizaciju troškova poslovanja i optimizaciju broja zaposlenih.

Direktor Poreske uprave Miomir M. Mugoša je pokazao razumijevanje za probleme sa kojima se opštine suočavaju, ali i istakao da Poreska uprava, kao odgovorna institucija, mora da izvršava poslove iz svoje nadležnosti. Naglasio je da, ukoliko opštine i javna preduzeća ne pokažu spremnost i volju da riješe problem plaćanja zaostalog poreskog duga i redovnog izmirivanja tekućih obaveza, Poreska uprava će, kako je najavio, počev od januara naredne godine preduzimati sve zakonom utvrđene mjere za naplatu poreskog duga. Istakao je da su predstavnici Poreske uprave u nekoliko navrata do sada razgovarali sa predstavnicima opština na ovu temu, te da su podaci o stanju poreskog duga opština prezentirani Premijeru i Ministru finansija. Takođe, ukazao je da se, shodno Ugovoru o reprogramu poreskog duga koji su opštine potpisale sa Ministarstvom finansija, mora značajnije raditi na rješavanju problema viška zaposlenih u opštinama i njihovim javnim preduzećima.

Generalna direktorica Direktorata za lokalnu samoupravu Jadranka Vukčević je podržala aktivnosti koje se preduzimaju na planu rješavanja problema izmirivanja zaostalih poreskih obaveza lokalnih samouprava i javnih preduzeća i, u tom smislu, istakla značaj donošenja i primjene Plana optimizacije broja zaposlenih u javnom sektoru, s posebnim akcentom na rješavanje problema viška zaposlenih na lokalnom nivou.

Predstavnici opština i javnih preduzeća su u diskusiji dali svoje viđenje problema sa kojima se suočavaju opštine i javna preduzeća u svom poslovanju, kao i uzroka zbog kojih su problemi i nastali, te ukazali na potrebu hitnosti njihovog rješavanja. Iskazali su razumijevanje za poziciju Poreske uprave da mora raditi poslove za koje je zadužena, ali i ukazali na složenost i dubinu problema koji se moraju rješavati sistemski.

Ocjena je svih učesnika da je sastanak bio jako koristan i da je omogućio da se problem zajednički i sveobuhvatno sagleda i utvrde aktivnosti i mjere u cilju njegovog rješavanja.

Na osnovu diskusija i datih predloga, zaključeno je:

• da rukovodstvo Zajednice opština zatraži da se što prije organizuje sastanak sa Predsjednikom Vlade, kojem bi prisustvovali predstavnici Ministarstva finansija, Ministarstva javne uprave i direktor Poreske uprave, a na kojem bi se Predsjednik Vlade upoznao sa problemima sa kojima se opštine suočavaju u svom radu, aktivnostima koje preduzimaju i mjerama koje se predlažu za prevazilaženje poteškoća u njihovom radu. Tema ovih razgovora bila bi, prije svega, predložena rješenja iz Nacrta Zakona o finansiranju lokalne samouprave; stvaranje uslova za primjenu Zakona o komunalnim djelatnostima u dijelu implementacije komunalne naknade u sistem prihoda opština i inicijativa Zajednice opština da se cijena utrošene električne energije za javnu rasvjetu za lokalne samouprave obračunava po tarifi za građane, a ne po industrijskoj tarifi, čime se opštinama neosnovano nameću visoki troškovi po osnovu utrošene električne energije za javnu rasvjetu, iako je riječ o vršenju javne funkcije u javnom interesu;
• da jedinice lokalne samouprave i javna preduzeća čiji su one osnivač urade analizu poslovanja sa aspekta vrste i obima poslova koje obavljaju i troškova koje imaju po osnovu obavljanja istih, te na bazi rezultata iz analize utvrde optimalnu organizaciju poslova i broj izvršilaca koji će obezbijediti da se zakonom utvrđeni poslovi i usluge vrše efikasno uz najmanje troškove;
• da jedinice lokalne samouprave, na osnovu analize, sačine finansijski iskaz/procjenu prihoda budžeta po osnovu izvora definisanih Zakonom o finansiranju lokalne samouprave i materijalnim propisima i rashoda koje će imati po osnovu vršenja poslova organizovanih po optimalnom modelu rada organa i, na osnovu toga, ocijene finansijsku održivost svog poslovanja i mogućnost redovnog servisiranja zakonom utvrđenih obaveza;
• da jedinice lokalne samouprave i javna preduzeća, shodno obavezama iz Plana optimizacije broja zaposlenih, sačine plan smanjenja broja zaposlenih u organima i javnim službama iskazan po osnovima prestanka radnog odnosa i iznosu sredstava potrebnih za isplatu otpremnina zaposlenim po osnovu sporazumnog prestanka radnog odnosa, odnosno proglašenja tehnološkim viškom, sa dinamikom realizacije Plana optimizacije; 
• da Ministarstvo finansija i Ministarstvo javne uprave sagledaju mogućnost da se iz sredstava direktne budžetske podrške ili na drugi način pomogne opštinama u obezbjeđenju sredstava za isplatu otpremnina zaposlenim kojima prestaje radni odnos po osnovu sporazuma ili proglašenja tehnološkim viškom.

Učesnici sastanka su izrazili punu spremnost da aktivno rade na realizaciji dogovorenih aktivnosti, kao i očekivanje da će se realizacijom ovih aktivnosti obezbijediti održiv sistem finansiranja opština i javnih službi čije su one osnivač.