Komisija za prostorno planiranje i Komisija za finansiranje lokalne samouprave, na zajedničkoj sjednici održanoj 01. decembra 2016. godine u Podgorici, razmatrali su Nacrt Modela Odluke o naknadi za korišćenje prostora za neformalne objekte. Pored članova dviju komisija, sastanku su prisustvovali i članovi Radne grupe Zajednice opština koja su pripremila Nacrt Modela ove Odluke.

Naime, Zakonom o regularizaciji neformalnih objekata, koji će se primjenjivati od 01. marta 2017. godine, propisan je postupak regularizacije i legalizacije neformalnih objekata i uvodeni novi prihodi opština – između ostalih, i naknada za korišćenje prostora za neformalne objekte. Zakonom dato ovlašćenje jedinici lokalne samouprave da uvede ovaj prihod donošenjem opštinskog propisa – odluke kojom će se utvrditi visina, način i kriterijumi plаćаnjа nаknаdе za korišćenje prostora za neformalne objekte.

Na sjednici je ocijenjeno da je Radna grupa kvalitetno pripremila Nacrt Modela Odluke, koji će, uz određene korekcije, predstavljati dobru osnovu za opštine prilikom pripreme opštinskih propisa kojim se uvodi naknada za korišćenje prostora za neformale objekte. Članovi komisija su dali određeni broj konstruktivnih primjedbi koje su uvrštene u tekst Modela Odluke, čime su rješenja u Modelu dodatno unaprijeđena.   

Imajuću i vidu da se ova naknada plaća za korišćenje prostora za privremene neformalne objekte obuhvaćene planom neformalnih objekata na teritoriji opštine, neformalne objekte za koje nije podnijet zahtjev za legalizaciju u roku utvrđenim zakonom, kao i za neformalne objekte za koje je u postupku legalizacije donijeto pravosnažno rješenje o odbijanju zahtjeva za legalizaciju, članovi komisija su se saglasili da će primjena Odluke u praksi biti veoma otežana, prije svega, zbog problema u uspostavljaju pouzdane baze podataka neformalnih objekata.

Komisije ukazuju da su vlasnici ovih objekata, shodno Zakonu o porezu na nepokretnosti, dužni da plaćaju uvećani porez na nepokretnosti, zbog čega, po mišljenju članova komisija, treba razmotriti pitanje pravičnosti poreske politike u odnosu na oporezivanje neformalnih objekata, gdje posebno treba voditi računa o objektima koji se nalaze na području posebne namjene kojim ne upravlja opština, odnosno pravno lice koje je ona osnovala, a za koje su kompletnu komunalnu i drugu infrastrukturu obezbijedile lokalne samouprave, te da treba sagledati potrebu iniciranja izmjene Zakona o porezu na nepokretnosti.

Članovi komisija su izrazili neslaganje u odnosu na sadržaj člana 28 Zakona o regularizaciji neformalnih objekata kojim je, između ostalog, propisano da visinu, način i kriterijume plaćanja godišnje naknade utvrđuje pravno lice koje upravlja područjem posebne namjene, odnosno jedinica lokalne samouprave za objekte na području te jedinice lokalne samouprave, uz prethodnu saglasnost Ministarstva. Ovakva odredba je nejasna i nelogična u odnosu na nadležnost za donošenje propisa, naročito ako se ima u vidu činjenica da nadležnost za uvođenje pojedinog fiskaliteta pripada isključivo zakonodavnom organu (Skupštini Crne Gore ili skupštini jedinice lokalne samouprave).

Komisije su, na osnovu diskusija, zaključile da je neophodno Predlog Modela Odluke o naknadi za korišćenje prostora za neformalne objekte prezentirati predstavnicima jedinica lokalne samouprave, kao i organizovati okrugli na kojem bi se detaljno sagledala rješenja iz Zakona o regularizaciji neformalnih objekata i identifikovali mogući problemi u njihovoj primjeni u praksi.

Komisija za finansiranje lokalne samouprave razmatrala je i Inicijativu Opštine Tivat za izmjenu Zakona o porezu na nepokretnosti, koja se odnosi na potrebu izmjene člana 9c i definisanje pojma sekundarnog stambenog objekta, i istu podržala. Tim povodom, Komisija je donijela zaključak kojim se Sekretarijat Zajednica obavezuje da od svih jedinicama lokalne samouprave zatraži da dostave eventualne predloge za izmjenu i dopunu Zakona o porezu na nepokretnosti, nakon čega će se, sa nivoa Zajednice opštine, uputiti jedinstvena inicijativa Ministarstvu finansija sa konkretnim predlozima za izmjene i dopune Zakona.