U organizaciji Zajednice opština Crne Gore i Mreže asocijacija lokalnih samouprava jugoistočne Evrope – NALAS u Podgorici je 15-16. decembra 2016. godine održana regionalna konferencija „Jačanje lokalne samouprave u regionu jugoistočne Evrope“.

Centralne teme dvodnevne konferencije bile su decentralizacija, ekonomski rast i antikorupcija na lokalnom nivou, koje su uvijek aktuelne u opštinama i bude veliko interesovanje javnosti.

Konferenciju je otvorio Aleksandar Bogdanović, Predsjednik Upravnog odbora Zajednice opština Crne Gore i Gradonačelnik Prijestonice Cetinje, koji je istakao da Crna Gora predstavlja primjer dobre prakse u regionu Zapadnog Balkana, kada je u pitanju borba protiv korupcije na nivou lokalne samouprave i zahvalio Misiji OEBS-a u Crnoj Gori koja već godinama podržava rad lokalnih samouprava u dijelu povećanja transparentnosti, efektivnosti rada, kao i razvijanja politika integriteta na lokalnom nivou.

„Kvalitetna i efikasna decentralizacija, zasnovana na principima odgovornosti i transparentnosti rada lokalnih samouprava, moguća je samo uz uspostavljanje i stalno unapređivanje saradnje između lokalnih samouprava i njihovih asocijacija, na jednoj strani, i centralnih vlasti, na drugoj strani. Saradnja treba da se ostvaruje na principima zajedničkog rada na izradi zakonodavnog okvira i stvaranju uslova za njegovu implementaciju u praksi na način koji će obezbijediti efikasno vršenje poslova na lokalnom nivou“, istakao je on.

“Lokalne samouprave u jugoistočnoj Evropi treba da redefinišu svoju strategiju i ožive proces decentralizacije kako bi ga vratile na pravi put. Decentralizacija u jugoistočnoj Evropi nije potrebna samo da bi se unaprijedio kvalitet javnih usluga i života njenih građana, već je to preduslov za dalju demokratizaciju, prevenciju sukoba interesa i obezbjeđenje ekonomskog rasta “, ocijenio  Kelmend Zajazi, izvršni direktor NALAS-a.

Refik Bojadžić, Generalni sekretar Zajednice opština Crne Gore istakao je da su lokalne vlasti jedna od glavnih osnova svakog demokratskog sistema, te da se pravo građana da obavljaju javne poslove, kao jedan od osnovnih demokratskih principa, može najneposrednije ostvariti na lokalnom nivou. Javne poslove, po pravilu, treba da vrše prije svega one vlasti koje su najbliže građanima.

„Lokalna samouprava u Crnoj Gori se susreće sa određenim  teškoćama, a i otvorenim pitanjima: koje nadležnosti dati lokalnim zajednicama, a koje zadržati na centralnom nivou; da li i kojoj mjeri treba promijeniti distribuciju javnih prihoda u korist lokalne samouprave i da li sadašnji koncept organizacije lokalne uprave i lokalnog službeničkog sistema može da obezbijedi dostizanje planiranih ciljeva da jedinice lokalne samouprave  budu značajan činilac u stvaranju dobrog ekonomskog i socijalnog ambijenta za građane i privredu lokalne zajednice, a ne produžena ruka vlasti“, zaključio je Generalni sekretar.

Predstavnici radnih grupa NALAS-a dali su pregled ostvarenih rezultata i prioritete u budućem radu  do 2022. godine u različitim oblastima iz nadležnosti lokalne samouprave kao što su: energetska efikasnost, upravljanje čvrstim otpadom, prostorno planiranje, održivi turizam i fiskalna decentralizacija. Prema nalazima radnih grupa, neki od ključnih izazova na kojima treba raditi u narednom periodu su: poboljšanje zakonodavstva koje se odnosi na energetsku efikasnost i unapređenje kapaciteta za planiranje i sprovođenje mjera energetske efikasnosti na lokalnom nivou; zastupanje modela potpunog pokrivanja troškova u oblasti upravljanja čvrstim otpadom i otpadnim vodama koji će doprinijeti poboljšanju kvaliteta usluga; participativno prostorno planiranje koje će obezbijediti prihvatanje urbanističkih planova, promociju zelenih turističkih destinacija; unaprjeđenje mehanizama finansijskog ujednačavanja i njihove efekte na nacionalnom i regionalnom nivou. Ova pitanja će biti u fokusu Strateškog plana NALAS-a za period 2018-2022. godine.

Predstavnici međunardnih organizacija OEBS-a, UNDP-a, GIZ-a, TIKA-e i KDZ-a Austrija govorili su o izuzetno uspješnoj saradnji sa jednicama lokalne samouprave i njihovim asocijacijama u zemljama jugoistočne Evrope i, između ostalog, istakli da u njima vide pouzdane partnere za realizaciju projekata koje finansijski podržavaju, a koji su usmjereni na unapređenje kvaliteta života građana.

Zaključujući konferenciju, predstavnici asocijacija lokalnih samouprava najavili su aktivnosti koje će realizovati na planu ostvarivanja svoje misije, tj. zastupanja interesa jedinica lokalne samouprave prema državnim organima i međunarodnim organizacijama;  daljeg unapređnja zakonodavnog okvira i ambijenta u kojem jedinice lokalne samouprave vrše svoje poslove, a sve u cilju što efikasnijeg  pružanja usluga građanima.

Konferencija je okupila predstavnike 12 asocijacija lokalnih samouprava iz jugoistočne Evrope, međunarodnih organizacija, lokalnih i centralnih vlasti koji su diskutovali o gorućim temama od interesa za jedinice lokalne samouprave, razmijenili mišljenja, predstavili primjere dobre prakse i, koristeći iskustva evropskog zakonodavstva, dali smjernice za budući razvoj lokalne samouprave i pravce dalje decentralizacije do 2022. godine.