Na Cetinju je 3. novembra 2015. godine u organizaciji Zajednice opština Crne Gore i Komiteta regiona Evropske unije, održana peta sjednica Zajedničkog savjetodavnog odbora Komiteta regiona EU i Crne Gore.

Na sjednici, kojom su kopredsjedavali Aleksandar Bogdanović, Gradonačelnik Prijestonice Cetinje i Hjui Mekgrat, član Vijeća okruga Tiperari, Republika Irska, više riječi bilo je o dosadašnjem radu Odbora, aktuelnim pitanjima vezanim za sistem lokalne samouprave u Crnoj Gori u kontekstu evropskih integracija, te o perspektivi zajedničkog djelovanja na tom polju.

Sjednici su, uz predstavnike Komiteta regiona EU i Zajednice opština Crne Gore, prisustvovali predsjednici i predstavnici crnogorskih jedinica lokalne samouprave, predstavnici državnih institucija, Delegacije Evropske unije u Crnoj Gori i drugih institucija EU.

U uvodnom dijelu sjednice, prisutnima su se obratili Mitja Drobnič, šef Delegacije Evropske unije u Crnoj Gori, Aleksandar Andrija Pejović, državni sekretar i glavni pregovarač za vođenje pregovora o pristupanju Crne Gore Evropskoj uniji, Aleksandar Bogdanović, Gradonačelnik Prijestonice Cetinje i Hjui Mekgrat, predstavnik Komiteta regiona EU.

Ambasador Drobnič podsjetio je na značaj sprovođenja reformi na lokalnom nivou, kao značajan proces u fazi evropskih integracija.

– Lokalne vlasti su javne institucije najbliže građanima, zbog čega one imaju veoma važnu ulogu u implementiranju reformi – podrazumijevajući one reforme sprovedene u kontekstu pristupanja Evropskoj uniji, ali i one koje su usmjerene u pravcu obezbjeđivanja ukupnog razvoja zemlje. Kada govorimo o procesu integracija u Evropsku uniju i o samoj Evropskoj uniji, imamo tendenciju da možda i previše gledamo ka centralnom nivou zemalja proširenja. Ali, na kraju, reforme su neophodne na lokalnom i regionalnom nivou – istakao je ambasador Drobnič.

Glavni pregovarač u procesu pristupanja Crne Gore EU Aleksandar Andrija Pejović naglasio je kako saradnja Zajednice opština Crne Gore sa Komitetom regiona učvršćuje institucionalnu komponentu saradnje sa EU u procesu stabilizacije i pridruživanja.

– Jačanje dijaloga i saradnje regionalnih i lokalnih nivoa vlasti EU sa lokalnim vlastima Crne Gore, omogućavaju sveobuhvatnu pripremu Crne Gore za efikasnije sprovođenje pravne tekovine EU. Stoga mogu reći da se Zajednički savjetodavni odbor zaista pokazao kao dobra platforma za potrebe naglašavanja najznačajnijih reformskih procesa kroz koje prolaze lokalne samouprave. U saradnji sa kolegama iz Komiteta regiona i Evropske komisije, predstavnici lokalnih samouprava u kontinuitetu razmjenjuju iskustva i u pravom smislu se pripremaju za obaveze koje ih očekuju datumom pristupanja – kazao je on.

U periodu od posljednjih 12 mjeseci, kako je naglasio Gradonačelnik Prijestonice Cetinje Aleksandar Bogdanović, preduzete su brojne mjere u cilju reforme sistema lokalne samouprave u Crnoj Gori.

– Jedna od najvažnijih aktivnosti odnosila se na izradu Strategije reforme javne uprave i lokalne samouprave za period od 2016. do 2020. godine. Nacrt navedenog dokumenta već je predstavljen, slijedi sama završnica, no posebno ohrabruje činjenica da je i sama Evropska komisija već iskazala spremnost da kroz konkretne aktivnosti doprinese što kvalitetnijoj finalizaciji dokumenta. Imajući u vidu odredbe iz samog nacrta koje se tiču lokalne samouprave, sa pravom mogu konstatovati da će predviđene četvorogodišnje mjere u izuzetnom obimu uticati na dalje reforme, finansijsku održivost, realizaciju javnih politika, upravljanje ljudskim resursima i organizaciono jačanje administracije na lokalnom nivou.

Još jedan bitan momenat iz prethodnog perioda, sasvim sigurno, jeste i činjenica da su crnogorski gradovi i opštine već otpočeli proces finansijskog i organizacionog restrukturiranja. U tom kontekstu, posebno želim pomenuti odgovoran odnos državnih finansijskih institucija, odnosno njihove podsticaje i podršku lokalnim subjektima u namjeri da sprovedu navedeni dio reformi – saopštio je Gradonačelnik Bogdanović.

Predstavnik Komiteta regiona i član Vijeća okruga Tiperari Hjui Mekgrat akcentovao je značaj rada Zajedničkog savjetodavnog odbora u svijetlu daljeg puta Crne Gore ka članstvu u EU.

– Iako ima savjetodavni karakter, ovaj Odbor ima važnu ulogu u samom procesu proširenja, odnosno u aktuelnim pripremama Crne Gore za pridruživanje Evropskoj uniji. Sa jedne strane, sprovođenje znatnog dijela, pa i većine evropskih pravnih normi podrazumijeva involviranje lokalnih vlasti, a sve kako bi one bile efektivnije u pružanju usluga građanima. Sa druge strane, i same lokalne i regionalne vlasti imaju višestruku ulogu – da budu temelj funkcionalne demokratije, da obezbijede nesmetanu realizaciju brojnih procesa na lokalnom nivou, da budu nosioci različitih oblika saradnje, ključni partneri u kreiranju regionalnih politika, ali i subjekti koji će stvoriti pretpostavke za investiranje i otvaranje novih radnih mjesta. Sve su to razlozi zbog kojih naš Odbor zajednički djeluje u cilju podsticanja lokalne i regionalne saradnje, ohrabrujući lokalne vlasti da pruže svoj puni doprinos procesu evropskih integracija – istakao je Mekgrat.

Prema mišljenju Generalnog sekretara Zajednice opština Crne Gore Refika Bojadžića, jedan od ključnih zadataka koji stoje pred jedinicama lokalne samouprave u našoj državi jeste da unaprijede svoje stručne kapacitete.

– Važnost tog pitanja naglašena je i u nedavnom Izvještaju Savjeta Evrope o stanju lokalne demokratije u Crnoj Gori, kojim je, između ostalog, preporučeno uspostavljanje i sprovođenje održivog sistema razvoja ljudskih resursa u jedinicama lokalne samouprave koji će biti prilagođen lokalnim potrebama. Jedinice lokalne samouprave danas karakteriše različit stepen razvijenosti, što je u direktnoj korelaciji sa njihovim administrativnim kapacitetima. Prisutan je i višak zaposlenih, a u proteklom vremenu došlo je do smanjenja budžeta gradova i opština, što je ograničilo i smanjilo mogućnosti za obezbjeđivanje i izdvajanje sredstava za stručno osposobljavanje i usavršavanje zaposlenih. No, uprkos tome, pojedine jedinice lokalne samouprave modernizovale su funkciju upravljanja ljudskim resursima, dajući joj značaj strateškog cilja. A upravo prepoznajući potrebu i značaj dodatnog obrazovanja i osposobljavanja lokalnih službenika, Ministarstvo unutrašnjih poslova, Zajednica opština Crne Gore, Uprava za kadrove i jedinice lokalne samouprave, u saradnji sa međunarodnim ekspertima, pripremili su Strategiju za profesionalni razvoj lokalnih službenika i namještenika u Crnoj Gori 2015 – 2018, kao i Akcioni plan za njeno sprovođenje – zaključio je Bojadžić.

Tokom dvije sesije na današnjoj sjednici, razmatrana su pitanja koja se odnose na upravljanje ljudskim resursima, kao i na međuregionalnu i transnacionalnu saradnju.

O navedenim pitanjima, na petoj sjednici Zajedničkog savjetodavnog odbora Komiteta regiona i Crne Gore, govorili su: Andres Jadla, član Vijeća Grada Rakvere (Estonija), Dragana Ranitović, generalna direktorka za državnu i lokalnu upravu u Ministarstvu unutrašnjih poslova Crne Gore, Ana Vukadinović, generalna direktorka Generalnog direktorata za za koordinaciju Programa pomoći EU u Ministarstvu vanjskih poslova i evropskih integracija Crne Gore, Nikola Dobroslavić, župan Dubrovačko – neretvanske Županije (Hrvatska), Darko Mrvaljević, koordinator Mreže opštinskih projekt menadžera Crne Gore i Emil Savov, član Upravnog odbora Fonda za lokalne vlasti (Bugarska).

Kako je naglašeno na kraju događaja, šesta sjednica Zajedničkog savjetodavnog odbora biće održana u aprilu naredne godine u Briselu.