Zajednica opština, u saradnji sa Misijom OEBS-a u Crnoj Gori, organizovala je 13. decembra 2016. godine u Podgorici okrugli sto na temu Model Odluke o naknadi za korišćenje prostora za neformalne objekte.

Okrugli sto, kojem su prisustvovali predstavnici organa lokalne samouprave zaduženi za poslove legalizacije neformalnih objekata, finansija i lokalnih javnih prihoda, otvorili su Refik Bojadžić, Generalni sekretar Zajednice opština Crne Gore i Svetlana Laušević, viša savjetnica u Misiji OEBS-a u Crnoj Gori.

Generalni sekretar Bojadžić je istakao da regulisanje statusa neformalnih objekata ima poseban značaj za lokalnu samoupravu, imajući u vidu da, shodno Zakonu o lokalnoj samoupravi i Zakonu o uređenju prostora i izgradnji objekata, opština u okviru sopstvenih poslova, uređuje građevinsko zemljište i stvara uslove za izgradnju objekata. Uzurpacijom prostora od strane nelegalnih graditelja, lokalne samouprave su onemogućene da u potpunosti i na kvalitetan način vode politiku planskog razvoja opštine i uskraćene za prihode iz kojih se vrši komunalno opremanje građevinskog zemljišta, odnosno radi na unapređenju komunalne infrastrukture kao ključnog uslova za kvalitet života i rada građana.

Zakonom o regularizaciji neformalnih objekata, koji će se primjenjivati od 01. marta 2017. godine, utvrđen je zakonski okvir za postupak legalizacije i regularizacije neformalnih objekata. Ovim Zakonom se, takođe, uvode i novi prihodi opština – između ostalih, i naknada za korišćenje prostora za neformalne objekte. Ova naknada predstavlja svojevrsnu mjeru pritiska na vlasnike neformalnih objekata da podnesu zahtjev za legalizaciju i, u konačnom, ima za cilj uvođenje što većeg broja objekata u postupak njihove legalizacije.

Generalni sekretar je istakao da je Zajednica opština, uz podršku Misije OEBS-a u Crnoj Gori, a u cilju pomoći opštinama da blagovremeno obezbijede normativne pretpostavke za ubiranje ovog prihoda i uvedu naknadu kojom će se značajno doprinijeti sprovođenju cjelokupnog postupka regularizacije neformalnih objekata, pripremila Model Odluke o naknadi za korišćenje prostora za nefomalne objekte. Model Odluke je rezultat zajedničkih aktivnosti koje su na ovom planu preduzele stručna Radna grupa (formirana od predstavnika jedinica lokalne samouprave, Ministarstva održivog razvoja i turizma i Sekretarijata Zajednice), Komisija za prostorno planiranje i Komisija za finansiranje lokalne samouprave Zajednice opština.

Svetlana Laušević, viši savjetnik u Misiji OEBS-a u Crnoj Gori je, između ostalog, govorila o interesovanju Misije OEBS-a da podrži sve aktivnosti koje će doprinijeti snaženju lokalnih samouprava u Crnoj Gori, gdje je posebno istakla značaj pitanja regularizacije neformalnih objekata. Takođe je govorila i o kvalitetnoj saradnju koju Misija ima sa jedinicama lokalne samouprave i, posebno, Zajednicom opština, kao njihovom asocijacijom.

Sanja Živković, sekretarka Komisije za prostorno planiranje prezentovala je predložena rješenja iz Modela Odluke o naknadi za korišćenje prostora za neformalne objekte. Ona je, između ostalog, govorila i o određenim otvorenim pitanjima i dilemama koje su članovi Radne grupe imali pri izradi Modela Odluke.

Nakon uvodnih obraćanja i izvršene prezentacije, pokrenuta je rasprava u kojoj su uzeli učešća predstavnici lokalnih samouprava koji su dali svoje viđenje predloženih rješenja iz Modela Odluke, što će svakako biti od koristi opštinama prilikom koncipiranja opštinskih odluka. Takođe, bilo je riječi i o problemima sa kojima će se organi lokalne uprave nadležni za regularizaciju neformalnih objekata i za ubiranje lokalnih prihoda susretati prilikom implementacije zakonskih rješenja iz ove oblasti, gdje je posebno istaknut značaj utvrđivanja kvalitetne evidencije neformalnih objekata, odnosno baze podataka za ubiranje svih prihoda koji proizilaze iz Zakona o regulazaciji neformalnih objekata. 

Na kraju je zaključeno da Model Odluke predstavlja dobru osnovu i daje kvalitetne smjernice opštinama za pripremu opštinskih odluka. Model Odluke nije obavezujući za jedinice lokalne samouprave, već treba da pomogne u obezbjeđenju jedinstvenog pristupa i principa na kojima će opštine urediti ova pitanja i da posluži kao smjernica i stručna pomoć opštinama na izradi svojih odluka. Sekretarijat Zajednice opština stoji na raspolaganju svim opštinama za dalju stručnu pomoć na izradi opštinskih odluka i njihovom sprovođenju.