Opštine koje imaju finansijskih kapaciteta treba da dotiraju vodovodna preduzeća kako bi se izbjeglo poskupljenje vode ukoliko ostane na snazi izmijenjeni Granski kolektivni ugovor za stambeno-komunalnu djelatnost (GKU), preporuka je sa sastanka koji je u Zajednici opština Crne Gore (ZOCG) održan između predsjednika opština, predstavnika Ministarstva turizma, ekologije, održivog razvoja i razvoja sjevera i Regulatorne agencije za energetiku.

Dotacija sredstava izvršiće se na ime razlike u iznosu sadašnje i uvećane bruto plate zaposlenih, koja proizilazi iz GKU, kako bi se riješio problem poslovanja vodovodnih društava u ovoj i amortizovalo povećanje cijene vode do kojeg bi došlo u sledećoj godini. Istovremeno, opštine će se obratiti Vladi Crne Gore sa zahtjevom da se nadoknade  sredstva koja se po tom osnovu odlivaju iz lokalnih budžeta.

Generalna sekretarka ZOCG Mišela Manojlović saopštila je da se pred Ustavnim sudom nalazi Inicijativa Zajednice za ocjenu zakonitosti GKU o kojoj će se odlučivati prioritetno, s tim da će ta procedura ipak potrajati određeno vrijeme. Izmjenama GKU povećani su koeficijenti složenosti poslova što za posledicu može dovesti do povećanja cijena vodnih usluga u prosjeku oko 30 odsto, dok bi u nekim opštinama cijene mogle rasti i do nekoliko puta. Manojlović je ukazala na potrebu preispitivanja metodologije na osnovu koje se utvrđuje cijena  vode jer se promjene na tržištui i promjene propisa dešavaju preko noći a odražavaju  na cijenu usluge tek u narednoj godini. Osim toga, metodologija uzima u obzir zvaničnu stopu inflacije od 13% iako je   repromaterijal poskupio  300-400%. Tako cijena fakturisane vode ne pokriva čak ni troškove održavanja sistema od vitalnog interesa za grrađane  i neko mora da pokrije razliku. Ukazala je i da je Zajednica opština obrazovala  stručnu radnu grupu koja će predložiti izmjene Zakona i metodologije kao dugoročno rješenje koje, međutim, ne daje odgovor na pitanje kako će vodovodna preduzeća preživjeti do sledeće godine.     

Na sastanku je konstatovano da u većini vodovodnih preduzeća ima veći broj zaposlenih nego što je realna potreba i to uglavnom u administraciji. Konstatovano je i da postoje dva izlaza, od kojih je jedan nepopularan jer bi se svođenjem na realan broj zaposlenih stvorio socijalni problem, dok je drugi izlaz taj da se izvrše dotacije nedostajućih sredstava da bi cijena vode ostala nepromijenjena.

Predstavnici Regulatorne agencije posebno su istakli da bruto zarade najviše utiču na cijenu vode, a u manjoj mjeri neprihodovana voda i inflacija. Ukazali su da bi vodovodna društva mogla da obezbjede bolju naplatu svojih usluga, smanje gubitke na mreži  i pružaju usluge na tržišnom principu i uz odvojeno knjigovodstvo, što bi dijelom amortizovalo udarac GKU na njihovo poslovanje.

Praksa Regulatorne agencije za energetiku je da na osnovu iskustva iz prethodne godine, vrši izmjene Metodologije za utvrđivanje cijena vode najkasnije do 1. aprila tekuće godine, kako bi se primjenjivale u narednoj godini. Predstavnici Agencije pozvali su opštine da daju primjedbe i sugestije kako bi se prilagodile realnom stanju u granicama mogućeg.

Zaključak sa sastanka je i da Zajednica opština pripremi analizu svih činilaca koji opterećuju poslovanje vodovodnih društava i predloži normativne i druge mjere za njihovo održivo poslovanje.