IX Generalna Skupština NALAS-a (Mreža asocijacija lokalnih samouprava u jugoistočnoj Evropi) održana je 10-11 aprila 2014. godine u Sarajevu (Bosna i Hercegovina). Ovom događaju je prisustvovalo preko 130 gradonačelnika, zamjenika gradonačelnika, predstavnika lokalnih samouprava i asocijacija lokalnih samouprava iz jugoistočne Evrope. Crnogorsku delegaciju su ovom prilikom predstavljali: Aleksandar Bogdanović, Gradonačenik Prijestonice Cetinje i predsjednik Skupštine Zajednice opština Crne Gore, koji je istovremeno i delegat u Skupštini NALAS-a; Žana Đukić i Ivana Lalević (ispred Sekretarijata Zajednice opština Crne Gore).

Tokom IX Generalne Skupštine NALAS-a, Đuro Bukvić, predsjednik Opštine Lukac (Hrvatska) izabran je za novog predsjednika NALAS-a. Takođe, izabrana su i tri potpredsjednika koja će na političkom nivou predstavljati NALAS u narednom jednogodišnjem periodu: Emil Draghici, predsjednik Opštine Vulcana Bai i predsjednik Asocijacije komuna Ruminije (prvi potpredsjednik); Naim Ismajli, gradonačelnik Shtime i predsjednik Upravnog odbora Asocijacije opština Kosova (drugi potpredsjednik) i Mićo Mićić, gradonačenik Bijeljine i predsjednik Saveza opština i gradova Republike Srpske (treći potpredsjednik).

Ovakav izbor je napravljen u skladu sa utvrđenim sistemom izbora predsjednika, po principu rotacije koji je NALAS utvrdio 2011. godine. U skladu sa ovim sistemom, predsjednik se bira na period od jedne godine, kao i prvi, drugi i treći potpredsjednik koji kasnije postaju NALAS predsjednici.

Na IX Generalnoj Skupštini, NALAS je dobio dvije nove pridružene članice: Asocijaciju malih gradova Ukrajine i Asocijaciju sela i naselja Ukrajine. NALAS sada ima 16 punopravnih i 7 pridruženih članica.

Tokom Generalne Skupštine, delegati su informisani o najznačajnijim aktivnostima koje je NALAS preduzeo tokom prethodne godine. Kelmend Zajazi, izvršni direktor NALAS-a, je u predstavljanju Izvještaja o radu za 2013. godinu naročito apostrofirao: ulogu NALAS-a kao koordinatora za upravljanje Strategijom rasta jugoistočne Evrope do 2020. godine, NEXPO 2013 u Hrvatskoj, efekte Izvještaja o fiskalnoj decentralizaciji u jugoistočnoj Evropi, nova strateška dokumenta i napreci u odnosu na analize fiskalne decentralizacije, upravljanje otpadom i održivi turizam, kao i o napretku NALAS-ovog Centra znanja i uspostavljanju E – Akademije. U okviru ove tačke dnevnog reda, predstavljene su i informacije o Finansijskom izvještaju za 2013. godinu.

Izvršni direktor Zajazi je takođe prezentovao Program rada NALAS-a za 2014. godinu, kao i Finansijski plan za isti period. Posebno je apostrofirao značaj pokretanja E- Akademije, unapređenja rada radnih grupa, pripreme za NEXPO 2015, širenje i unapređivanje usluga Centra znanja, EU uloge, kao i ostvarivanje održivosti Mreže. Najveći fokus u budžetu NALAS-a će, u tom smislu, biti vezan za realizaciju EU projekata.

Delegati su jednoglasno usvojili Izvještaj o radu i finansijski izvještaj za 2013. godinu, kao i Program rada i Finansijski plan za 2014. godinu.

Nakon usvajanje strateških dokumenata rada Mreže, Jelena Janevska, menadžer Centra znanja NALAS-a i menadžer za komunikaciju, je predstavila E-Akademiju, njene ciljeve i uključene aktivnosti. U tom smislu, pozvala je gradonačelnike da imenuju osobe koje će prve koristiti usluge ove Akademije, počev od septembra ove godine.

Nakon uspješno završenog NEXPO 2011 u Sarajevu (Bosna i Hercegovina) i NEXPO 2013 u Rijeci i Opatiji (Hrvatska), NALAS će u Plovdivu (Bugarska) 13-15 maja 2015. godine organizovati NEXPO 2015. Boran Ivanovski, projekt menadžer NALAS-a, je informisao delegate o detaljima i sadržajima koje će se ponuditi opštinama, privatnom sektoru i razvojnim agencijama u okviru ovog najvećeg događaja za lokalne samouprave u jugoistočnoj Evropi.

Zadnji dio Generalne Skupštine bio je posvećen Bosni i Hercegovini, pa su predstavnici asocijacija lokalnih vlasti iz ove zemlje predstavili svoj rad i situaciju u lokalnim samoupravama u njihovim zemljama.

A prije održavanja Generalne Skupštine, 10-tog aprila je održana konferencija „Lokalne samouprave u jugoistočnoj Evropi – mogućnosti i ograničenja u zahtjevima za veću socijalnu potražnju“.

Prvi dio konferencije je bio fokusirana na finansijske kapacitete lokalnih samouprava u jugoistočnoj Evropi. U okviru ove sesije, Tony Levitas, ekspert za fiskalnu decentralizaciju, je prezentovao ključne zaključke posljednjeg Izvještaja o indikatorima fisklane decentralizacije za jugoistočnu Evropu za 2012. godinu. Ovo je treća edicija koju je pripremila NALAS-ova Radne grupa za fiskalnu decentralizaciju, a koja će nacionalnim i lokalnim donosiocima odluka pružiti relevantne i komparativne podatke o opštinskim finansijama i međuvladinim fisklanim odnosima u jugoistočnoj Evropi.

Drugi dio konferencije se forusirao na učešće građana u vršenju vlasti. Anton Peršak, predsjednik opštine Trzin (Slovenija) i predsjednik NALAS-a je govorio o tome kako gradonačelnik može da odgovori rastućim socijalnim zahtjevima za bolju upravu i usluge. Vladimir Moskov, predsjednik opštine Goce Delčev i bivši predsjednik NALAS-a, je govorio o perspektivi učešća građana u vršenju opštinskih usluga. Pregovori lokalnih lidera i građana u protestima protiv nacionalnih politika su bili tema prezentacije Murata Daoudovog, predavača na Marmara Univerzitetu u Turskoj. Susan Woodward, profesor Gradskog Univerziteta u Njujorku, se fokusirala na naučene lekcije iz socijalnih kretanja, javnih nemira i političkih inercija, dok je Jasmina Vidmar, izvršni direktor Asocijacije gradova i opština Slovenije, prezentovala najbolje prakse iz te zemlje u podršci i promovisanju socijalnog preduzetništva i podršci mladima u lokalnim zajednicama.

U posljednjem dijelu Konferencije bilo je riječi o dobrim opštinskim praksama, pa je Naim Ismajli, predsjednik opštine Shtime prezentovano aktivnosti na približanjanju njihove opštine građanima, dok je Suad Mizurović, ispred Starog grada Sarajevo, predstavio „Moj odbornik“ projekat koji je dobio nagradu za najbolju praksu na temu promocije učešća građana. Radost Ivanova iz Plovdiva (Bugarska) je govorila o upotrebi sredstava EU za transformaciju gradova, gdje je predstavila projekte koji su se realizovali u tom gradu, a odnose se na: upravljanje vodama, gradski prevoz, socijalne projekte, projekte energetske efikasnosti, unapređenja životne sredine i kulture. Na kraju je Snježana Hajnal iz Prijedora (Bosna i Hercegovina) predstavila rezultate projekta koji je doprinio legalizaciji neformalnih naselja i poboljšanju uslova života građana u toj opštini, a koji se realizovao pod pokroviteljstvom NALAS-a i ORF MMS.

U Sarajevu je, takođe, 9-tog aprila 2014. godine održan sastanak NALAS-ove Radne grupe za fiskalnu decentralizaciju, kao i sastanak oficira za vezu ove Mreže.