Ministarka rada, zapošljavanja i socijalnog dijaloga, Naida Nišić I generalna sekretarka Zajednice opština Crne Gore, Mišela Manojlović danas su održale sastanak povodom inicijative za izmjene i dopune Zakona o radu koju je Zajednica dostavljala prošle i ove godine.
Na sastanku je istaknuto da je inicijativa značajna za lokalne samouprave jer se Zakon o radu primjenjuje i na zaposlene u privrednim društvima i ustanovama koje osniva opština, ali i na lokalne službenike i namještenike po pitanjima koja nisu uređena sistemskim zakonom.
Intencija Zajednice je stvaranje zadovoljavajućeg pravnog okvira kojim će se otkloniti pravne praznine i osigurati povoljniji pravni položaj i veća pravna sigurnost subjekata na koje se Zakon o radu odnosi. Ukazano je na uticaj koji ovaj zakon ima na kadrovsku politiku opština, naročito onih manjih, vezano za mirovanje radnog odnosa, ali i na neprilagođene odredbe o kolektivnim ugovorima, što je početkom prošle godine rezultiralo proglašenjem protivzakonitim Granskog kolektivnog ugovora za komunalno-stambenu oblast koji je ugrozio poslovanje svih opštinskih preduzeća u toj oblasti, naročito vodovodnih.
Ministarka Nišić je istakla važnost stavova Zajednice kao asocijacije koja zastupa interese svih opština u Crnoj Gori imajući u vidu broj zaposlenih u lokalnoj administraciji I u opštinskim preduzećima i ustanovama. Naglasila je da je prioritet Ministarstva u ovom periodu usaglašavanje Zakona sa evropskim direktivama, ali da to ne umanjuje značaj iniciranih izmjena od strane Zajednice.
Kao konkretan korak dogovoreno je da se po svim pitanjima od interesa za opštine obave zajedničke konsultacije sa socijalnim partnerima koji se o njima moraju usaglasiti.
Inicijativa Zajednice za izmjene i dopune Zakona o radu predviđa da se u procedurama po javnim oglasima i konkursima za zasnivanje radnog odnosa traži uvjerenje o zdravstvenoj sposobnosti samo od izabranog kandidata, čime bi se ostali kandidati zaštitili od nepotrebnih troškova. Takođe, predloženo je da se prilikom izbora izvršnog direktora po javnom konkursu precizno propiše obaveza donošenja odluke o izboru kandidata prije odluke o njegovom imenovanju, čime će se smanjiti broj sudskih sporova.
Važan segment inicijative odnosi se na preciznije regulisanje dostave akata zaposlenima od strane poslodavca, naročito u slučaju neopravdanog odbijanja njihovog prijema. Time bi se izbjegle procesne smetnje koje su često uzrokovale gubitak radnih sporova od strane poslodavaca.
Posebna pažnja posvećena je i pitanju ravnopravnosti lokalnih funkcionera povodom mirovanja radnog odnosa– uključujući predsjednike skupština, potpredsjednike opština, glavne administratore, sekretare skupština, menadžere i druge koji profesionalno i na mandat obavljaju funkciju, a ne samo gradonačelnike, predsjednikeopština i sekretare sekretarijata, kako je to propisano važećim zakonom. Time bi se otklonila očigledna diskriminacija i osigurao jednak tretman svih funkcionera i visokog rukovodnog kadra u lokalnoj upravi.
Predloženo je i detaljnije uređivanje određenih situacija vezanih za disciplinske postupke kako bi se spriječile zloupotrebe procesnih prava i nastupanje zastare a takođe i upućivanje na Zakon o prekršajima po svim procesnim pitanjima koja nisu uređena tim zakonom kao što je izuzeće, povraćaj u pređašnje stanje i sl.
Jedna od najznačajnijih izmjena odnosi se na kolektivne ugovore. Zajednica predlaže preispitivanje zakonske odredbe o njihovoj neposrednoj primjeni i propisivanje roka za usklađivanje sa propisima višeg reda kada to proizilazi iz zakona. Naime, zarade zaposlenih u opštini uređuju se odlukom skupštine opštine a istovremeno i granskim kolektivnim ugovorom za oblast uprave i pravosuđa, što je očigledna neusaglašenost zakona koji uređuju ova pitanja.
Inicijativom se traži da opštine budu jasno prepoznate kao ovlašćeni potpisnici granskih kolektivnih ugovora u privrednim društvima čiji su osnivači ili većinski vlasnici, kako bi se spriječila pravna nesigurnost i izbjegla ocjena njihove ustavnosti i zakonitosti poput nedavno osporenog Granskog kolektivnog ugovora za komunalno-stambenu oblast.
Zajednica ovim prijedlozima iskazuje jasnu intenciju da uspostavi odnos partnerstva sa centralnim organima vlasti u pripremi propisa od interesa za opštine.
Inicijativa dolazi u trenutku kada se brojne opštine suočavaju sa izazovima u sprovođenju kolektivnih ugovora, imenovanju direktora i očiglednim kadrovskim deficitima – naročito u sredinama sa ograničenim ljudskimresursima.
